ALGEMEEN
Sumi-e is een oude schildertechniek, die haar oorsprong heeft in China, maar in Japan verder verfijnd is. De basis hiervan ligt in het Zenboeddhisme. De eerste beoefenaars van sumi-e waren monniken, die zich aan een streng schema van meditatie wijdden als voorbereiding op het schilderen. Dit lag aan de basis van het creatieve proces, dat verder bestaat uit het wrijven van de inkt, het laden van het penseel en het loslaten van de penseelstreek op rijstpapier. Het rijstpapier laat de inkt makkelijk vloeien en verbetering van de lijn is niet mogelijk. Elke tekening wordt daardoor een uitdaging en avontuur.
MATERIALEN
Inkt wrijven doe je met behulp van een inktstaaf, inktsteen en wat water. De inktstaaf bestaat uit samengeperste as vermengd met beenderlijm, als je dit wrijvend mengt met water krijg je inkt. Hoe langer je wrijft, hoe donkerder je inkt wordt. Het zelf wrijven van je inkt heeft als voordeel dat het je langzaam in de juiste concentratie brengt voor het maken van een sumi-e tekening.
Penselen zijn er in diverse soorten en maten. De meest voorkomende haarsoorten zijn geit (wit) en wolf of wezel (bruin). Geitenharen penselen zijn zachter en lenen zich goed voor het schilderen van lucht of water. De hardere haarsoorten zijn fijn voor het schilderen van ruwere oppervlakken, zoals rotspartijen.
Ook rijstpapier is er in diverse soorten en maten. Het is verkrijgbaar in vellen en in rolvorm. Elke soort verwerkt de inkt op zijn eigen manier: het ene papier vloeit meer, het andere laat meer gradatie in de inkt zien. Afhankelijk van je onderwerp of de manier waarop je het liefste werkt kun je hier mee variëren.
DUBBELPLAKKEN
Door het gebruik van water en inkt gaat het rijstpapier golven en samentrekken. Om het papier en dus je tekening weer glad te krijgen kun je er een tweede vel achter plakken. Dit heeft tevens als voordeel dat het papier minder doorzichtig wordt en je tekening dus een krachtiger uitstraling krijgt. Voorzichtigheid is hierbij geboden, want nat rijstpapier is dubbel zo kwetsbaar.
STEMPEL
Een stempel vormt de handtekening van de kunstenaar en maakt de tekening af. De karakters of een monogram worden uitgesneden uit een relatief zachte steen en vervolgens wordt met een rode pasta de stempel op het werkstuk aangebracht. Het wit van het papier, het zwart van de inkt en het rood van de stempel vormen zo een mooie drie-eenheid.